Nieuwsbrief Gemeentelijke Gezinsaanpak Geletterdheid
Nieuwsbrief Gezinsaanpak 23 juni 2025
|
|
|
|
|
|
- Projectleider Saskia ten Houten terug, video's bij het stappenplan in de maak
- Gemeente Harderwijk: “Begin de Gezinsaanpak klein en luister goed naar wat scholen nodig hebben”
- Kabinet investeert structureel 50 miljoen voor BoekStart en Bibliotheek op school
- Nieuw onderzoek over geletterdheid en kansenongelijkheid
|
|
|
|
|
|
Projectleider Saskia ten Houten terug, video's bij het stappenplan in de maak |
Beste lezer,
Saskia ten Houten is terug van weggeweest! Na haar zwangerschapsverlof neemt zij in deze laatste fase van het project de rol van projectleider weer op van Grethe van ’t Foort, samen met Boudewijn van de Lecq. Saskia: “Het is mooi om te zien welke stappen er de afgelopen maanden zijn gezet door gemeenten, bibliotheken en andere partners. In deze laatste fase is het belangrijk om te zorgen voor goede borging — zowel binnen organisaties als daarbuiten — zodat (jonge) gezinnen blijvend ondersteund worden bij het bieden van een taalrijke omgeving voor hun kinderen.”
In deze nieuwsbrief praten we je kort bij over een aantal belangrijke ontwikkelingen. Zo zijn we de website aan het updaten, zodat gemeenten nog gemakkelijker aan de slag kunnen met de Gezinsaanpak. We spraken gemeente Harderwijk over hun Gezinsaanpak sinds 2021 en kregen veel waardevolle tips en inzichten die we graag met jullie delen. Ook zijn we bezig met een reeks korte video's waarin beleidsambtenaren tips geven bij de verschillende stappen uit het stappenplan. Zodra deze online staan, laten we het uiteraard weten.
Fijne zomer!
Met vriendelijke groet, Saskia ten Houten en Boudewijn van der Lecq
Projectleiders Gemeentelijke Gezinsaanpak Geletterdheid |
|
|
|
|
|
Gemeente Harderwijk: “Begin de Gezinsaanpak klein en luister goed naar wat scholen nodig hebben.” |
Toen Sarah Janssen, beleidsadviseur Samenleving bij gemeente Harderwijk, in 2021 aan de slag ging met het thema laaggeletterdheid, kwam ze al snel uit bij Stichting Lezen en Schrijven. Die adviseerde haar mee te doen aan de pilot Gemeentelijke Gezinsaanpak Geletterdheid. Sarah: "Ik dacht ‘mooi, dan springen we vast op een rijdende trein!’ Maar dát bleek niet zo te zijn.” Wat volgde was een zoektocht naar de juiste partners, het vastleggen van een goede rolverdeling en het vinden van een geschikte school om de Gezinsaanpak te starten. Een leerzaam traject met als belangrijkste les: speel in op de behoefte van de scholen en begin klein. |
|
|
|
|
|
|
Kabinet investeert structureel 50 miljoen voor BoekStart en Bibliotheek op school |
Op 11 juni maakte het ministerie van OCW bekend dat BoekStart in de kinderopvang en De Bibliotheek op school vanaf 2028 structureel geld krijgen. Tot nu toe betaalden veel gemeenten en bibliotheken deze programma’s met losse subsidies. Vanaf 2028 komt er jaarlijks € 50 miljoen beschikbaar vanuit de onderwijsbegroting. Dat is goed nieuws voor alle gemeenten en bibliotheken die hier al jaren aan werken. Bestaande locaties kunnen doorgaan en nieuwe kunnen aansluiten. Het allerbelangrijkste: nog meer kinderen komen op jonge leeftijd in aanraking met taal en boeken. Dat is een sterke basis voor later. De precieze plannen worden nog uitgewerkt. Lees meer in de brief van OCW aan de Tweede Kamer. |
|
|
|
|
|
Nieuw onderzoek over geletterdheid en kansenongelijkheid |
Socioloog dr. Natascha Notten doet onderzoek naar kansen(on)gelijkheid en hoe die van ouder op kind wordt doorgegeven. Geletterdheid speelt daarin een grote rol. Voor haar onderzoek sprak ze met laaggeletterde ouders én met volwassen kinderen van laaggeletterde ouders.
Vier belangrijke inzichten:
- Geloof in eigen kunnen is nodig om een ander pad te kiezen dan je van huis uit kent - ook als het gaat om basisvaardigheden. Dit geldt voor ouders én kinderen.
- Een gids - iemand die de ander (van kind tot ouder) echt ziet en hoort - helpt dat geloof in eigen kunnen te versterken. Dat kan een andere ouder zijn, een leraar, buurtsportcoach of sociaal werker. Iedereen kan een gids zijn.
- Kinderen die opgroeien in laaggeletterde gezinnen zijn vaak op jonge leeftijd al (basis)vaardig, maar dit ‘alternatief kapitaal’ wordt nog te weinig herkend of benut.
- Gelijkwaardig samenwerken met gezinnen vraagt om wederzijds respect, tijd en ruimte om elkaar echt te leren kennen—ook de ‘mens achter de professional’.
Deze inzichten komen uit de rapporten Eigen kracht van ouders en Intergenerationele overdracht van laaggeletterdheid. Lees meer publicaties op de website van dr. Natascha Notten. |
|
|
|
|
|
24 juni 10.00 - 12.30 – Tussentijdse bijeenkomst
(locatie Social Impact Factory Utrecht – Vredenburg) Voor gemeenten en bibliotheken die deelnemen aan de NPLV-fase van de Gezinsaanpak
27 oktober 15.00 - 17.00 – Online bijeenkomst Voor alle deelnemers aan de Gemeentelijke Gezinsaanpak Geletterdheid.
Deelnemers aan de Gezinsaanpak krijgen een uitnodiging voor deze bijeenkomsten (of hebben die al ontvangen), maar uiteraard kun je de data alvast in je agenda zetten. |
|
|
|
|
|
Gemeentelijke Gezinsaanpak Geletterdheid
|
Gemeenten hebben een belangrijke rol in de aanpak van laaggeletterdheid. Daaronder valt ook de gezinsaanpak. Als gemeenten nauw samenwerken met lokale organisaties zoals de bibliotheek, kunnen zij gezinnen het beste bereiken. De Gemeentelijke Gezinsaanpak Geletterdheid (Gezinsaanpak) helpt daarbij. De Gezinsaanpak bestaat uit een stappenplan met kennisbank. Gemeenten kunnen hiermee een succesvolle lokale gezinsaanpak starten en uitrollen. Tijdens het project (2020-2025) ontwikkelen Stichting Lezen, Stichting Lezen en Schrijven en de Koninklijke Bibliotheek de Gezinsaanpak samen met 45 gemeenten. Het project wordt uitgevoerd in opdracht van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. |
|
|
|
|
|
Wil je als gemeente aan de slag met de Gemeentelijke Gezinsaanpak Geletterdheid? Of wil je meer weten? Ga dan naar
www.gezinsaanpak.nl.
|
|
|
|
|
|
|
|